Langs de route stonden op tal van plekken tientallen mensen om het vaartuig met eigen ogen te zien.
De MS Carinalexander uit Hendrik-Ido-Ambacht
'Op Hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl (HLD) varen sinds 2012 al schepen tot 110 m aan', vertelt nautisch adviseur Willem Wouters. Eerder werkte hij onder meer aan het Amsterdam-Rijnkanaal. Sinds 2 jaar is Wouters neergestreken in Noord-Nederland.
Hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl klaarstomen voor toekomst
Wouters wil ook de HLD klaarstomen voor de scheepvaart van de toekomst: veiliger, beter geïnformeerd en ook groter. 'De HLD is bedoeld voor schepen van de Va-klasse met 110 m lengte en ruim 11 m breedte, maar ik wil wel de randjes opzoeken en inspelen op de wensen van verladers en binnenvaartondernemers. Zo kunnen we soms ook schepen van 135 m ontheffing verlenen als ze voldoen aan de voorwaarden.'
Door recente aanpassingen op het Van Starkenborghkanaal kunnen schepen per 1 januari 2020 met een diepgang tot 3,50 m over de hele HLD varen laden, wat zo’n 250 ton extra lading per reis betekent. En eerder is op het Prinses Margrietkanaal de bocht bij Burgum (ten westen van aquaduct) rechtgetrokken en zijn de bochten bij Zuidhorn verruimd. Daardoor kunnen klasse Va schepen de HLD beter bevaren. De tweebaksduwvaart die ook wel eens heeft gevaren met kolen naar de Eemshaven, is niet meer toegestaan.
Toename scheepvaart Hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl
De komende jaren zullen er meer van dit soort grote schepen te zien zijn op de HLD, weet Wouters.‘Er zijn nu zo’n 15 ontheffingen verleend (niet te verwarren met vergunningen). Even uit het hoofd, denk ik dat er 6 niet zijn goedgekeurd. We krijgen regelmatig nieuwe aanvragen binnen. Al deze aanvragen zullen we beoordelen en toetsen.’
Via een programmatische aanpak, waar zo’n € 165 miljoen mee is gemoeid, worden bruggen aangepakt, afmeervoorzieningen vergroot en walbeschoeiingen verbeterd. Vaak zijn de aanpassingen ook natuurvriendelijker.
Kritische geluiden
Niet iedereen is enthousiast over het grotere formaat schepen. Zorgen zijn er bijvoorbeeld over concurrentie. Maar Wouters denkt dat dat niet zo’n vaart zal lopen, omdat de verschillende type schepen op andere markten actief zijn.
Ook bij de recreatievaart trekken sommigen hun wenkbrauwen op. Wouters is daar duidelijk over. ‘Het is een hoofdvaarweg, vooral bedoeld voor transport. Recreatievaren zien wij vanuit nautisch oogpunt het liefst zoveel mogelijk op de provinciale waterwegen. Daarom zijn we met de provincies in overleg om de alternatieve routes meer te promoten.'
Veel voordelen door grotere schepen
De nautisch adviseur ziet vooral kansen door de extra lengte. ‘Voor hetzelfde ladingaanbod zijn er minder schepen nodig. Bruggen hoeven minder vaak open. De schepen zijn van betere kwaliteit dankzij tal van extra voorzieningen. En ze varen niet sneller dan 9 km/h.’
Voor Wouters was het zondag zelf ook wel een geluksmomentje. 2 jaar hard werken, werd beloond met een eerste, foutloze, passage van een dergelijk groot schip. Zelf ging hij kijken bij de sluizen van Terherne. ‘Het moeilijkste onderdeel van de hele HLD. Zeker met die harde wind. Maar het ging goed. De schipper gaf zelf ook aan dat hij dat deel ook wel spannend vond.’
Vooruitzicht project Hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl
En met die sluis is ook de grootste flessenhals in het traject genoemd. ‘Die sluis moet weg. Hij is overbodig en belemmert nu de scheepvaart te veel en er gaat heel veel recreatievaart doorheen. Daar wil ik me de komende tijd hard voor maken. Het ontwerp van de vaarweg is al klaar. Zeker nu er gevraagd wordt projecten te versnellen, is het niet uit te leggen dat het nog 10 jaar zou moeten duren. Als het lukt, kan ik met een gerust hart met pensioen. Dan laat je een vaarweg na voor de toekomst.’